Çinko
Çinko

Çinko Nedir?

Çinko insan vücudunda kofaktör olarak görev yapar ana metabolitlerin yani karbonhidratlar, lipitler proteinler ve nükleik asitlerin sentezi veya bozulması, protein ve nükleik asit yapısının stabilizasyonu taşıma süreçleri bağışıklık fonksiyonu ve genetik bilginin ifadesi gibi işlevlerde yer alır. Çinko, çocuklarda büyüme geriliği, akut ishal ve yara iyileşmesinin yavaşlaması dahil olmak üzere çinko eksikliğinin/sonuçlarının tedavisi ve önlenmesi için kullanılabilir. Ayrıca bağışıklık sistemini güçlendirmek, soğuk algınlığı ve tekrarlayan kulak enfeksiyonlarını tedavi etmek, alt solunum yolu enfeksiyonlarını önlemek için de kullanılır.

 

Yapısı

Molekül Formülü: Zn

Molekül Ağırlığı: 65.4 g/mol

PubChem CID: 23994

CAS Numarası: 7440-66-6

Eşanlamlılar: Zinc, elemental

MeSH Farmakolojik Sınıflandırma: Bir organizmanın uygun şekilde büyümesi, gelişmesi ve fizyolojisi için çok küçük miktarlarda ihtiyaç duyulan bir grup kimyasal element.

 

 

Etki Mekanizması

Çinkonun üç temel biyolojik rolü vardır: Çinkonun katalitik ve yapısal rolü iyi bilinmektedir ve bu işlevler üzerine çeşitli dikkate değer incelemeler mevcuttur. Örneğin çinko, farklı hücresel sinyal yolları için büyüme faktörleri, sitokinler, reseptörler, enzimler ve transkripsiyon faktörleri dahil olmak üzere çok sayıda proteinin yapısal bir bileşenidir. Enzimler, nükleer faktörler ve hormonlar da dahil olmak üzere yaklaşık 3000 insan proteininin kofaktörü olarak çok sayıda hücresel süreçte rol oynar. Çinko, muhtemelen sistein açısından zengin metalotiyoneinlerin antioksidan aktivitesi yoluyla, reaktif oksijen türlerine ve bakteriyel toksinlere karşı hücre koruması (sitokoruma) yoluyla epitelyal apoptoza karşı direnci arttırır. Çinko minerali biyolojik işlev ve gelişim için oldukça önemli olup, eksikliği durumunda çeşitli organ sistemlerinde sorunlara sebep olmaktadır. Çinko eksikliği vejetaryen ve vegan diyetler, uzun süreli paranteral beslenme tedavisi, bağırsak hastalıkları, alkolizm ve gebelikte oluşabilir. Çinko eksikliğinde büyüme geriliği, gecikmiş cinsel olgunlaşma, alopesisi (kellik), yara iyileşmesinde gecikme, cilt lezyonları, bağışıklık yetersizliği, gece körlüğü gibi problemler oluşabilir. Çinkodan zengein beslenme ve çinko takviyesi ile hastalarda gözle görülür klinik iyileşme görülür. Ağızdan veya damardan uygulanan çinko besin takviyeside hekim kontrolünde uygulanabilir.